Όλα τα φυτά μπορεί κάποια στιγμή να εμφανίσουν τρύπες στα φύλλα τους. Συνήθως, το πρώτο πράγμα που σκεφτόμαστε μόλις δούμε τρύπες στα φύλλα των φυτών, είναι πως κάποιο έντομο ή κάμπια βρίσκεται τριγύρω και τρώει τα φύλλα αφήνοντας σημάδια από δαγκώματα. Υπάρχουν, βέβαια, φυτά όπως η μονστέρα, όπου η μορφολογία και η διαμόρφωση των φύλλων τους περιλαμβάνει φυσιολογικές χαρακτηριστικές τρύπες.
Για τα υπόλοιπα φυτά, ωστόσο, οι τρύπες που εμφανίζονται από εξωτερικούς παράγοντες μπορούν να αποτελέσουν ένα σημαντικό πρόβλημα, γιατί μειώνουν την επιφάνεια φωτοσύνθεσης και τα δυσκολεύουν να αναπτύξουν πλούσια βλάστηση.
Σταδιακά και καθώς το πρόβλημα επεκτείνεται, λόγω του μειωμένου μεταβολισμού των φυτών, τα καλλωπιστικά φυτά εμφανίζουν μειωμένη ανθοφορία, ενώ σε καρποφόρα δέντρα και κηπευτικά παρατηρούμε μειωμένη παραγωγή καρπών.
Στο πλαίσιο της σωστής φροντίδας των φυτών, είναι σημαντικό να παρατηρούμε τακτικά τα φυτά μας, για να εντοπίσουμε έγκαιρα την εμφάνιση τρυπών στα φύλλα, να αναγνωρίσουμε την αιτία που τις προκαλεί και να μπορέσουμε να τα προστατέψουμε κατάλληλα.
Οι τρύπες στα φύλλα των φυτών οφείλονται σε τρεις βασικές αιτίες: α) προσβολή από έντομα και κάμπιες, β) προσβολή από μυκητολογικές ασθένειες και γ) προσβολή από σαλιγκάρια.
1. Τρύπες στα φύλλα που προκαλούνται από έντομα και κάμπιες
Σε αρκετά λαχανικά, μπορεί να δούμε τρύπες στα φύλλα, οι οποίες οφείλονται σε κάμπιες και έντομα. Οι κάμπιες είναι έντομα που εκκολάπτονται και τρώνε την τρυφερή βλάστηση των φυτών μας.
Υπάρχουν πολλά είδη κάμπιας, με διαφορετικά μεγέθη και χρώματα. Ιδιαίτερα γνωστή είναι η προσβολή της κάμπιας στις τριανταφυλλιές που δημιουργεί χαρακτηριστικά φαγώματα. Επίσης, έντομα όπως ο αλευρώδης και οι βρωμούσες μπορούν κατά περίπτωση να προκαλέσουν τρύπες στα φύλλα πολλών λαχανικών, αρωματικών φυτών και καλλωπιστικών φυτών.
Για να αντιμετωπίσουμε τις κάμπιες χρησιμοποιούμε βάκιλο Θουριγγίας, ένα βιολογικό σκεύασμα που μπορούμε να προμηθευτούμε από γεωπονικά καταστήματα, είτε σε μορφή σκόνης για σκόνισμα, είτε σε υδατοδιαλυτή μορφή για να ψεκάσουμε τα φυτά. Μπορούμε, επίσης, να χρησιμοποιήσουμε φυσικό πύρεθρο, ένα βιολογικό σκεύασμα που χρησιμοποιείται και για την αντιμετώπιση της βρωμούσας.
Για την αντιμετώπιση του εντόμου του αλευρώδη, ψεκάζουμε με βιολογικό σκεύασμα αλάτων καλίου. Εναλλακτικά, σε περιπτώσεις ήπιας προσβολής και για προληπτική χρήση, μπορούμε να ψεκάσουμε τα φυτά μας με βιολογικό λίπασμα το οποίο θα θωρακίσει το φυτό.
2. Τρύπες στα φύλλα που οφείλονται σε μυκητολογικές ασθένειες
Εκτός από τις κάμπιες και τα έντομα, υπάρχουν διάφορες μυκητολογικές ασθένειες που δημιουργούν χαρακτηριστικές μικρές τρύπες σε κηπευτικά, σε καλλωπιστικά και σε καρποφόρα δέντρα. Τέτοιες ασθένειες είναι η κερκόσπορα, η ανθράκωση, η σκωρίαση και το κορύνεο.
Στην περίπτωση των μυκητολογικών ασθενειών, αρχικά, εμφανίζονται κηλίδες στα φύλλα που σταδιακά ξεραίνονται με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τρύπες πάνω στα φύλλα. Xαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι “τρύπες από σκάγια” που εμφανίζονται στα φύλλα στην καλλιέργεια της βερικοκιάς, στην καλλιέργεια της ροδακινιάς, στην καλλιέργεια της δαμασκηνιάς και στην καλλιέργεια της κερασιάς όταν προσβάλλονται από της ασθένεια του κορύνεου.
Για την προληπτική αντιμετώπιση των μυκητολογικών ασθενειών που προσβάλλουν τα καρποφόρα δέντρα και δημιουργούν τρύπες στα φύλλα, ψεκάζουμε με βρέξιμο θειάφι και χαλκό στα τέλη του χειμώνα, πριν ανοίξει η νέα βλάστηση, όταν φουσκώσουν οι οφθαλμοί.
Γενικότερα, για την αντιμετώπιση των μυκητολογικών ασθενειών, τόσο σε καρποφόρα δέντρα αλλά και κηπευτικά, πραγματοποιούμε προληπτικούς ψεκασμούς με βιολογικό λίπασμα στο φύλλωμα των φυτών την περίοδο της άνοιξης, για να προλάβουμε την εμφάνιση των προσβολών.
3. Τρύπες στα φύλλα από σαλιγκάρια
Τα σαλιγκάρια και οι γυμνοσάλιαγκες δημιουργούν τρύπες στα τρυφερά φύλλα των λαχανικών και των αρωματικών φυτών όπως σε καλλιέργεια λάχανου, σε καλλιέργεια σπανακιού, σε καλλιέργεια ρόκας, σε καλλιέργεια μαρουλιού, σε βασιλικό και σε πολλές άλλες.
Συχνά, η παρουσία των σαλιγκαριών δε γίνεται εύκολα αντιληπτή, γιατί κυκλοφορούν την νύχτα που υπάρχει αρκετή υγρασία. Η νυχτερινή υγρασία, καθώς και η βροχή βοηθά τα σαλιγκάρια να κινηθούν και να επισκεφτούν τα φυτά μας για να τραφούν από το φύλλωμα τους. Αν κοιτάξουμε καλύτερα, θα παρατηρήσουμε τα ίχνη που αφήνουν με μία γυαλιστερή βλεννώδη ουσία πάνω στα φύλλα.
Ένας οικολογικός και ιδιαίτερα αποτελεσματικός τρόπος για αντιμετώπιση των σαλιγκαριών στον κήπο είναι με τη χρήση στάχτης. Ρίχνουμε τη στάχτη σε απόσταση 10 εκατοστών γύρω από τα λαχανικά ή παράλληλα με τη γραμμή φύτευσης για να δημιουργήσουμε ένα φυσικό «τείχος».
Τα σαλιγκάρια δε μπορούν να κινηθούν πάνω στη στάχτη και με αυτό τον τρόπο δεν πλησιάζουν στα φυτά μας. Η στάχτη σταδιακά απομακρύνεται με τη βροχή και τον αέρα και απαιτείται συχνή επανάληψη της εφαρμογής για καλύτερο αποτέλεσμα.
Πηγή: Μυστικά του Κήπου (https://www.mistikakipou.gr/)