Το κυκλοκόνιο είναι μία τυπική ασθένεια της ελιάς, γνωστή ως μαύρισμα ή κηλίδωση των φύλλων της ελιάς. Η ασθένεια προκαλεί μεγάλη εξασθένηση των δένδρων και μείωση της παραγωγής μέχρι πλήρους ακαρπίας.
Σε ορισμένες περιοχές που είναι υγρές, η ασθένεια προκαλεί ζημιές που φθάνουν μέχρι εκμηδένισης της παραγωγής στους ελαιώνες στους οποίους ενδημεί.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ασθένειας;
Η ασθένεια προσβάλλει τα φύλλα, τους μίσχους, τους ποδίσκους των ανθέων και καρπών και πιο σπάνια τους νεαρούς βλαστούς. Συχνότερα συμπτώματα εμφανίζονται στα φύλλα.
Τα συμπτώματα της ασθένειας γίνονται συνήθως αντιληπτά στο έλασμα των φύλλων. Σε σοβαρές προσβολές προκαλείται φυλλόπτωση και καρπόπτωση και τα δένδρα οδηγούνται σε καχεξία. Σπανιότερα προσβάλλονται οι καρποί και οι νεαροί κλαδίσκοι.
Οι κηλίδες που σχηματίζονται εξελίσσονται γρήγορα την άνοιξη και νωρίς το καλοκαίρι. Κατά τις περιόδους αυτές τα εντόνως προσβεβλημένα φύλλα πέφτουν και το δένδρο απογυμνώνεται τελείως. Ο μεγαλύτερος αριθμός κηλίδων εμφανίζεται στα παλαιότερα φύλλα και στα κατώτερα μέρη του δένδρου. Στους μίσχους των φύλλων και στους ποδίσκους των άνθεων , ταξιανθιών και καρπών οι κηλίδες είναι επιμήκεις και τεφροκαστανές.
Για την πραγματοποίηση των μολύνσεων είναι απαραίτητη η βροχή ή η υψηλή υγρασία (πχ. σχηματισμός δρόσου στην επιφάνεια των φύλλων) και οι σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες (με άριστες μεταξύ 15- 20 0C).
Ποιες είναι οι συνθήκες ανάπτυξης της ασθένειας;
Η ασθένεια οφείλεται στον μύκητα Spilocaea oleagina. Το μυκήλιο του παθογόνου αναπτύσσεται ανάμεσα στην εφυμενίδα και την επιδερμίδα και αποστέλλει προς τα έξω τη μόλυνση.
Για την ελευθέρωση και μεταφορά των κονιδίων της μόλυνσης δεν αρκεί ο άνεμος, αλλά έχουν ανάγκη νερού. για αυτό και η υψηλή υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη της ασθένειας. Η διασπορά αυτών των κονιδίων σε μικρές αποστάσεις γίνεται με τα σταγονίδια της βροχής και είναι περισσότερο αποτελεσματική όταν συνοδεύεται με άνεμο. Για την πραγματοποίηση των μολύνσεων είναι απαραίτητη η βροχή ή η πολύ υψηλή υγρασία και σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες.
Συνεπώς οι συνθήκες του φθινοπώρου και της τρέχουσας άνοιξης είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για μολύνσεις όπου επικρατεί βροχερός και υγρός καιρός. Κατά την ξηρή και πολύ θερμή περίοδο του θέρους η δράση του μύκητα αναστέλλεται.
Αξίζει να σημειωθεί πως η ευπάθεια στο παθογόνο διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία ελιάς. Μερικές ποικιλίες είναι ευπαθείς στο παθογόνο όπως η Άμφισσας, Κέρκυρας και η Χονδρολιά Αγρινίου ενώ άλλες, όπως η Κορωνέικη, παρουσιάζει μεγαλύτερη αντοχή.
Πως αντιμετωπίζεται η ασθένεια;
Για την καταπολέμηση της ασθένειας εκτελούνται προληπτικοί ψεκασμοί των δένδρων με κατάλληλα μυκητοκτόνα. Από τη σύγκριση της αποτελεσματικότητας διαφόρων μυκητοκτόνων ως μέρος έρευνας, αποδείχθηκε πως τα μυκητοκτόνα πλούσια σε χαλκό είναι τα πιο αποτελεσματικά για την καταπολέμηση του κυκλοκονίου.
Συμπληρωματικά, μπορείτε να ψεκάζετε με βιολογικά οργανικά λιπάσματα για την θωράκιση των ελαιόδεντρων που θα συνεισφέρει στην μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε αντίξοες συνθήκες.
Ο χρόνος επώασης της ασθένειας διαφέρει ανάλογα με την εποχή και μπορεί να διαρκέσει από 2-3 εβδομάδες έως 2-3 μήνες.