Η καπνιά αποτελεί μία ιδιαίτερα σημαντική μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει όχι μόνο την ελιά αλλά και λαχανικά, καλλωπιστικά φυτά και άλλα καρποφόρα δέντρα δημιουργώντας σημαντική ζημιά στην ανάπτυξη και στην καρποφορία τους.
Συχνά, παρατηρούμε κάποια μαύρα φύλλα, ένα μαύρο στρώμα να καλύπτει τα κλαδιά και τους καρπούς και αναρωτιόμαστε τι μπορεί να είναι. Αυτή η μαυρίλα που συναντάμε στα φυτά δείχνει ότι έχουμε εμφάνιση της καπνιάς, μία μυκητολογική ασθένεια που μπορεί να προσβάλλει τα περισσότερα φυτά του κήπου μας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της καπνιάς;
Η καπνιά αναπτύσσεται πάνω στο φύλλωμα και στους καρπούς και εμφανίζεται όταν υπάρχει προσβολή από έντομα που αφήνουν μελιτώματα. Συγκεκριμένα, μαζί με τα μελιτώδη εκκρίματα των εντόμων, αναπτύσσεται και μαύρισμα από τη μυκητολογική ασθένεια της καπνιάς. Συναντάμε, λοιπόν, την καπνιά, μαζί με μελιτώματα από τη μελίγκρα, τον αλευρώδη, την ψώρα (κοκκοειδή) και τον ψευδόκοκκο (βαμβακάδα).
Λόγω της ιδιαιτερότητας της καπνιάς να τρέφεται από τα μελιτώδη εκκρίματα και όχι από τους φυτικούς ιστούς των φύλλων, η καπνιά δεν έχει άμεση ζημιά στα φυτά αλλά έμμεση. Συγκεκριμένα, με το μαύρισμα των φύλλων μειώνεται η φωτοσυνθετική δραστηριότητα. Κατά συνέπεια, η μειωμένη φωτοσύνθεση οδηγεί στη δημιουργία αδύναμης βλάστησης από τα φυτά και σε μικρότερη παραγωγή καρπών. Αναμφίβολλα, το μάυρισμα στους καρπούς υποβαθμίζει τη ποιότητα τους και δημιουργεί σοβαρή οικονομική ζημία στους καλλιεργητές.
Ποιες είναι οι συνθήκες ανάπτυξης της καπνιάς;
Όπως προαναφέρθηκε, ο μύκητας της καπνιάς τρέφεται από τα μελιτώδη εκκρίματα των εντόμων που αφήνουν πάνω στα φυτά. Κατά συνέπεια, η καπνιά ευνοείται από τις συνθήκες που ευνοούν την αύξηση των συγκεκριμένων εντόμων, όπως η σχετική υγρασία, οι υψηλές θερμοκρασίες και ο κακός αερισμός.
Πως αντιμετωπίζουμε οικολογικά την καπνιά;
Για την προληπτική αντιμετώπιση της καπνιάς στα φυτά, περιορίζουμε τους παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη των εντόμων που δημιουργούν μελιτώδη εκκρίματα για να αναπτυχθεί η καπνιά. Συγκεκριμένα, εφαρμόζουμε τα παρακάτω μέτρα που αποτρέπουν την ανάπτυξη και προσβολή από καπνιά:
- Αποφεύγουμε τις πυκνές φυτεύσεις των φυτών, καθώς δημιουργούνται συνθήκες υψηλής υγρασίας και κακού αερισμού.
- Κλαδεύουμε κάθε χρόνο τα καρποφόρα δέντρα μας για να έχει το φύλλωμα τους καλύτερο αερισμό και φωτισμό.
- Αποφεύγουμε το υπερβολικό πότισμα και τις μεγάλες ποσότητες λιπάσματος, γιατί η έντονη και πυκνή βλάστηση συντελεί σε συνθήκες κακού αερισμού.
- Ψεκάζουμε προληπτικά το φύλλωμα των φυτών με βιολογικό σκεύασμα αλάτων καλίου που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.
- Σε συνθήκες έντονης προσβολής από καπνιά, ψεκάζουμε με βιολογικό σκευάσματα θερινού πολτού και φυσικής πυρεθρίνης για την καταπολέμηση των εντόμων που δημιουργούν μελιτώματα και προκαλούν την ανάπτυξη της καπνιάς.